CZY CZUJESZ SIĘ NIEWYSTARCZAJĄCO DOBRYM TERAPEUTĄ?
Dysfunkcjonalne przekonania terapeutów
Terapeuci poznawczo-behawioralni codziennie zajmują się pracą nad identyfikacją i modyfikacją nieadaptacyjnych myśli automatycznych, przekonań pośredniczących i przekonań kluczowych swoich pacjentów. Sami jednak również nie są wolni zniekształceń poznawczych. Young (1999) wskazuje schematy Samopoświęcenia, Deprywacji Emocjonalnej i Nieubłaganych Standardów jako powszechne wśród osób wybierających zawód psychoterapeuty, a Williams (1992) wymienia następujące popularne w tej grupie zawodowej dysfunkcjonalne przekonania:
- Muszę wyleczyć każdego pacjenta.
- Jeśli mi się to nie udaje, to dlatego, że nie mam wystarczającej wiedzy.
- Każda sesja musi być udana.
- Muszę sprawić, żeby pacjent poczuł się lepiej.
- Muszę być szanowany i lubiany przez wszystkich moich pacjentów.
- Muszę być co najmniej tak dobry jak najlepszy terapeuta z danej dziedziny.
- Zawsze powinienem wiedzieć, co mam robić w terapii.
- Nie powinienem mieć własnych emocjonalnych problemów.
- Nie powinienem nie lubić swoich pacjentów.
- Pacjenci nigdy nie powinni mnie przyłapać na popełnieniu błędu.
Powstaje więc pytanie, w jaki sposób radzić sobie z poczuciem niekompetencji, które jest tak powszechne wśród terapeutów?
Program SP/SR może Ci pomóc
Self-Practice/Self-Reflection to program rozwoju osobistego dla początkujących i doświadczonych terapeutów poznawczo-behawioralnych, stworzony i rozwijany od ponad dwudziestu lat przez Jamesa Bennetta-Levyego i współpracowników na całym świecie. Jego skuteczność została potwierdzona licznymi badaniami. Od ubiegłego roku mamy przyjemność wdrażać go również w Polsce. W tym czasie zrealizowaliśmy pięć edycji programu, w których uczestniczyło 57 osób, a szósta edycja właśnie dobiega końca. Te doświadczenia pozwoliły nam na zaobserwowanie pewnych prawidłowości i dokonanie pierwszych podsumowań.
Poczucie niekompetencji
POCZUCIE NIEKOMPETENCJI BYŁO JEDNYM Z NAJCZĘŚCIEJ WYBIERANYCH DO PRACY PROBLEMÓW W DOTYCHCZASOWYCH EDYCJACH SP/SR POLSKA
Udział w programie SP/SR zaczyna się od wybrania przez każdego z uczestników problemu, nad którym będzie pracował w trakcie dziesięciu kolejnych tygodni (tzw. „challenging problem”). Należy podjąć decyzję, czy chcę pracować nad trudnością związaną z funkcjonowaniem zawodowym czy prywatnym. Ważne, aby problem ten wywoływał dyskomfort maksymalnie na poziomie 8/10 i nie wiązał się z np. z traumą czy żałobą. Jeśli chodzi o „Ja Prywatne”, mogą to być trudności w relacjach interpersonalnych, nadmierna koncentracja na tym, jak postrzegają nas inni, problem w wyrażaniu niektórych emocji, trudności w zaufaniu innym ludziom itp., natomiast w przypadku „Ja Terapeutycznego” – problemy z asertywnością w kontakcie z pacjentami, relacje z superwizorami czy kolegami z pracy itp.
Doświadczenia z dotychczasowych edycji SP/SR w Polsce pokazują, że uczestnicy często wybierali schemat niekompetencji jako problem, nad którym pracowali w trakcie programu. Podsumowując swoje efekty z uczestnictwa w nim, wskazywali na większą samoświadomość, ulgę z powodu normalizacji („inni też tak mają”), lepsze rozumienie mechanizmów podtrzymujących nieadaptacyjny sposób myślenia i zachowania, eliminację ograniczających zniekształceń poznawczych, zrozumienie swoich „błędnych kół” i umiejętność ich przerywania, większą świadomość swoich zasobów i mocnych stron oraz ogólny wzrost pewności siebie w pełnionej roli terapeuty.
Jeżeli więc Ty także należysz do licznego grona „niewystarczająco dobrych terapeutów”, udział w programie SP/SR może pomóc Ci w uwolnieniu się od tego schematu.
Wiktoria Czyżewska – psycholog, psychoterapeutka poznawczo-behawioralna, trener kompetencji miękkich. Prowadzi szkolenia dla psychoterapeutów – SP/SR, Trening asertywności oraz warsztaty „Ja jako terapeuta CBT”
